EN

20.01 - 27.03.2022

wystawy

Marta Bogdańska. Shifters / Zmiennokształtne


wystawy

Zdjęcie: Adolph E.  Weidhaas, Library of Congress

Adres: Galeria Instytutu Fotografii Fort, Fort Mokotów, ul. Racławicka 99, budynek 6, Warszawa

Godziny otwarcia: środa-piątek 14:00-18:00; sobota-niedziela 12:00-18:00

Wernisaż: 20 stycznia (czwartek), w godz. 17:00-21:00

Bilet wstępu na wystawę: 9 zł, ulgowy 7 zł, dzieci do lat 12 wstęp wolny

Kuratorki: Anna Bas, Karolina Wróblewska-Leśniak

Wydarzenia towarzyszące:

Oprowadzanie kuratorskie: Anna Bas, Marta Bogdańska, Karolina Wróblewska-Leśniak. 22 stycznia (sobota), godz. 13:00

"Szkoła patrzenia: Wystawa” Warsztat krytyczny. Prowadzenie Agnieszka Pajączkowska. 6 marca, godz. 16:00-19:00 (obowiązują zapisy) szczegółowy opis niżej

ODWOŁANE - „Działania zmiennokształtne” Warsztaty teatralne dla młodzieży i dorosłych. Prowadzenie: Teatr Playback 3.0. Termin: 12 marca (sobota), godz. 15:00-16:30 (obowiązują zapisy) szczegółowy opis niżej

Spotkanie: Marta Bogdańska i Paweł Bownik rozmawiają i oprowadzają po wystawie. 13 marca (niedziela), godz. 17:00

Oprowadzanie kuratorskie: Anna Bas, Karolina Wróblewska-Leśniak. 19 marca (sobota), godz. 13.00

Archiwum to nie tylko fizyczna przestrzeń, w której zbiera się i przechowuje materialne ślady wydarzeń, to także techniki archiwalne, tworzące funkcjonujące wersje pamięci. Sam termin „archiwum” pochodzi od greckiego słowa archeion, oznaczającego siedzibę władzy. Panujący nad archiwum decydują, jaką formę przyjmuje pamięć i czyja historia jest opowiadana. Archiwum ma moc interpretacji. Fotografie i materiały zebrane przez Martę Bogdańską w projekcie ZMIENNOKSZTAŁTNE są śladami istnienia innego archiwum, innej historii. Czy pytania: na co, na kogo patrzymy?, nie powinniśmy spróbować zastąpić pytaniem: co lub kto patrzy na nas? Stawiając się w miejscu zwierzęcia, spoglądamy na to, na co patrzyło zwierzę, ale czy widzimy to samo? Pytanie o status zwierzęcia jest być może jednym z najistotniejszych, które musimy sobie zadać. Francuski historyk Éric Baratay w Zwierzęcym punkcie widzenia podjął śmiałą próbę wyjścia poza wizję świata, w którego centrum znajduje się człowiek. Jego książka – będąca inspiracją Marty Bogdańskiej – skłania do zmiany sposobu czytania historycznych źródeł, do wydobywania z nich tego, co niedopowiedziane lub pomijane, do wczucia się w sytuację zwierzęcia. Chodzi o to, by „odwrócić pisanie, aby nie mówić o woźnicy, który powozi, wbijającym pikę pikadorze, leczącym weterynarzu, karmiącym panu ani o narzuconej pracy, zadanych razach, dostarczanym pożywieniu, udzielanej opiece, ale o koniu, który ciągnie, przeszytym byku, operowanej krowie, jedzącym psie…”.

ZMIENNOKSZTAŁTNE to próba opowiedzenia historii o nieantropocentrycznej konstrukcji, umieszczenia emocjonalnego i intelektualnego punktu widzenia po stronie postaci innych niż ludzkie. Przez stulecia zwierzęta były więzione w przedstawieniach ludzkiego autorstwa; przedstawieniach, które usprawiedliwiały używanie i wykorzystywanie zwierząt przez ludzi. 

Wszelkie zaś zwierzę na ziemi i wszelkie ptactwo powietrzne niech się was boi i lęka. Wszystko, co się porusza na ziemi, i wszystkie ryby morskie zostały bowiem oddane wam we władanie. (Rdz 9, 2)

Co robi nasza historia ze zwierzęciem? Udomawia, ujeżdża, szkoli, tresuje, czyni posłusznym, dyscyplinuje, oswaja, formuje, żeby było pożyteczne, wydajne, dopasowane, łatwe w obsłudze, wytrzymałe i sprawdzające się w każdych warunkach. Kształtuje. Zmiennokształtność jest siłą zarówno destrukcyjną, jak i twórczą – w zależności od tego, jak ją wykorzystamy. O dokonanej przemianie zaświadcza wszczepiony obcy element, coś dodanego, co nie pochodzi z natury, lecz kultury. Paradoksalnie to, co naturalne, jest w hybrydycznym bycie postrzegane jako obce, a dodane jako swoje.

Naśladuję, więc jestem?

Poddawanie żywych istot procesowi transformacji to demonstracja władzy, wykorzystującej umiejętności i technologie w celu osiągnięcia konkretnej korzyści. Zwierzęta zostają wciągnięte w wydarzenia zwane historycznymi. Proces przekształcania polega na maskowaniu, wyposażaniu w rekwizyty, deformacji ciała, ale także na wpisaniu w pole nowych znaczeń. Zwierzęta przeobrażają się w śmiercionośną broń, siłę roboczą, mięso armatnie, barykadę, chwilową rozrywkę, w tajnego agenta wyposażonego w szpiegowską aparaturę, we współsprawców rzezi, w źródło ciepła i pożywienia. Patrząc na fotografie, spróbujmy nie szukać alegorii, symbolu, lecz zobaczyć czujące, doświadczające, działające istoty, które znalazły się w sytuacjach dla siebie niezrozumiałych i na które nie wyrażały zgody. 

Tożsamość podmiotu ludzkiego konstruowana jest w dużej mierze na zasadzie opozycji, które pozwalają nakreślić granicę oddzielającą swoje od obcego, znane od nieznanego, bezpieczne od niebezpiecznego, lepsze od gorszego. Tradycja przeciwstawiająca sobie człowieka i zwierzę to ta sama, która przeciwstawia sobie mężczyznę i kobietę, białego i niebiałego, oświeconego i barbarzyńcę, normatywnego i nienormatywnego, tożsamego i obcego. Zwierzę jest obcym, a obcy staje się też zwierzęciem. Słowa „zwierzę” używa się jako negatywnego epitetu nadawanego innemu, co pozwala na umniejszenie jego statusu, jego poniżenia, pogardzanie nim, odbieranie mu praw. Kiedy granica staje się przepaścią? Jacques Derrida określa jedną z krawędzi tej przepaści jako „krawędź antropocentrycznej subiektywności”1. Poza ową krawędzią znalazła się heterogeniczna wielość bytów, którym odmawiamy prawa komunikacji, współudziału w historii. Nawet gdy niemożliwe jest uzyskanie prawdziwego dostępu do perspektywy zwierzęcia, to w archiwum innym niż oficjalne możemy odkryć pozostawione przez zwierzęta ślady, częściowo już zatarte, tropy.

 Jacques Derrida, Zwierzę, którym więc jestem (dalej idąc śladem), tłum. robocze Michał Koza.

O ARTYSTCE

Marta Bogdańska -artystka wizualna, fotografka, twórczyni filmów, menedżerka kultury. Ukończyła filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Studiowała w Homeworkspace Program w Bejrucie oraz na gender studies w Warszawie. Absolwentka Akademii Fotografii, Szkoły Patrzenia przy Instytucie Fotografii Fort oraz Instytutu Otwartego przy Teatrze Powszechnym w Warszawie. Realizowała międzynarodowe projekty artystyczne i kulturalne, m.in. w Libanie, gdzie mieszkała przez osiem lat. Należy do Futures Photography, Women Photograph i Archiwum Protestów Publicznych. W 2021 otrzymała stypendia Konrada Pustoły i Selmaa Lagerlöf Society, a wraz z APP jest nominowana do Nagrody Spojrzenia i Paszportów Polityki. Krótki dokument Marty pt. "Next Sunday" wygrał Festiwale filmowe w Afragoli i Urban Visions w Bolonii. Laureatka Photo-Match 2020 i Talent Roku 2020. Prace Marty prezentowane są na międzynarodowych festiwalach, wystawach, i w międzynarodowych publikacjach.

Jej książkę artystyczną SHIFTERS (ZMIENNOKSZTAŁTNE) nominowano do Kassel Dummy Award 2020, Luma Rencontres Dummy Book Award Arles 2020 oraz MACK First Book Award 2020.

http://www.martabogdanska.com/index.php/news/all-news/

WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE:

  •  "Szkoła patrzenia: Wystawa.” 

Warsztat krytyczny

Jak z o b a c z y ć wystawę? Jak połączenie obrazów, tekstów i przestrzeni konstruuje narrację? Czy da się ją oglądać na różne sposoby i w związku z tym - różnie interpretować? Co wystawa eksponuje, a co ukrywa i czemu służą puste przestrzenie? 

"Szkoła patrzenia: WYSTAWA" to trzygodzinne warsztatowe spotkanie w przestrzeni wystawy. Zaprojektowane ćwiczenia, przeprowadzone doświadczenia i wynikające z nich dyskusje, posłużą wzmacnianiu umiejętności krytycznego patrzenia - zgodnie z ideą edukacji wizualnej, którą wypracowaliśmy w toku szkolapatrzenia.pl 

Prowadząca: Agnieszka Pajączkowska, kulturoznawczyni, kuratorka, edukatorka wizualna, badaczka codziennych praktyk fotograficznych. 

Termin: 6 marca (sobota) godz. 16:00-19:00

Liczba uczestników: 12 osób

Udział w warsztatach w cenie biletu na wystawę

Zapisy przyjmujemy do 17 stycznia pod adresem: biuro@fiff.org.pl. 

W wiadomości prosimy o podanie:

  • imienia i nazwiska, 
  • numeru telefonu, 
  • oraz napisanie czym się zajmujesz na co dzień/zawodowo?

 

 

  • “Działania zmiennokształtne”

Działanie artystyczne przy wystawie.

Polski Teatr Playback 3.0 tworzą Agata Sidorek i Magdalena Peron-Szott od 2016 r.

Współpracują z organizacjami pozarządowymi i realizują projekty antydyskryminacyjne dotyczące różnego rodzaju wykluczeni społecznych.

Formuła Teatru Playback opiera się na współdziałaniu artystów z widownią. Emocje, przeżycia, historie widza są kanwą spektaklu.

Ponieważ uznajemy, że wszystkie historie zasługują na to by je opowiedzieć, nasze działanie podczas wystawy „Zmiennokształtne” oprzemy na historiach zwierząt, którym wystawa jest poświęcona.

Chcemy wspólnie z widzami zbadać przestrzeń w której żyją ludzie i zwierzęta. Zależy nam na sprawdzeniu co nas łączy lub co nas od siebie różni, czy na pewno żyjemy w jednym świecie i czy widzimy go tak samo? Dlaczego człowiek, który jest jednoznaczny w swojej formie uważa się za lepszego pośród wielowymiarowości natury i świata zwierząt?

Termin: 12 marca godz. 15.00-16.30

Liczba uczestników: 7 osób

Udział w warsztatach w cenie biletu na wystawę

Obowiązują zapisy. Decyduje kolejność zgłoszeń, które przyjmujemy do 10 marca pod adresem: biuro@fiff.org.pl.

W wiadomości prosimy o podanie:

  • imienia i nazwiska,
  • numeru telefonu,
  • oraz napisanie czym się zajmujesz na co dzień/zawodowo?

DODATKOWE INFORMACJE:

W związku z pandemią w galerii obowiązują następujące zasady:

  • wszyscy goście proszeni są o założenie masek i dezynfekcję rąk przed wejściem do galerii,
  • jednocześnie w galerii może przebywać maksymalnie 25 osób, 
  • prosimy o zachowanie dwumetrowej odległości od innych zwiedzających,

W trakcie wernisażu nie będzie oficjalnego otwarcia ani przemówienia, ale zapraszamy do rozmów indywidualnych z artystką i kuratorkami.

____________

Wystawa jest wspólną produkcją Instytutu Fotografii Fort i Miesiąca Fotografii w Krakowie /  Fundacji Sztuk Wizualnych, wydawcy książki „Shifters”.

Partnerzy wystawy: Miesiąc Fotografii w Krakowie, Fundacja Sztuk Wizualnych, Fundacja Olgi Tokarczuk, Festiwal Góry Literatury, Artibo, Eidotech Polska

Mecenasi IFF: Fort Mokotów, White Stone Development

Chcesz otrzymywać Newsletter od Instytutu Fotografii Fort?

Chcesz otrzymywać Newsletter od Instytutu Fotografii Fort?

Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce lub konfiguracji usługi.